Yeni Doğan Sarılığı

Sarılığa karşı erkenden önleminizi alın!

Biricik yavrunuzu kucağınıza aldığınız ilk günlerde teninde belirmeye başlayan sarımsı renk ‘Sarılık’ habercisi olabilir. Erkenden tedavisi başlamadığı takdirde beyin hasarına neden olarak zihinsel gelişim geriliğine dahi yol açabiliyor. Konuya dair tüm merak ettiklerinizde yazımızda…

***

Sarılık, sağlıklı ve zamanında doğmuş bebeklerin üçte ikisinde, erken doğmuş bebeklerin ise hemen hemen hepsinde görülebiliyor. Dünyaya geldikleri ilk hafta içerisinde görülmeye başlanan sarılığın nedeni ‘bilirubin’ maddesinin yükselmesi. Bebeğin karaciğeri yükselen bilirubin seviyesini temizleyemez. Sarı renkli pigmentlere sahip olan bilirubin, kanda yüksek miktarda biriktiğinde bebeğin derisine işleyerek teninin sarı renkte görünüm almasına yol açar. Anne ve bebeğin kan grubu uyuşmazlıkları, anne sütü sarılığı, idrar yolu enfeksiyonları bu yükselmenin ana nedenleridir ancak çok nadir görülen metabolizma bozuklukları da etkenler arasında gösteriliyor.

 

Belirtileri nelerdir?

Cildi ve gözleri sararır: Sarılığa dair size ilk işareti bebeğinizin sarı renkteki yüzü verecektir. Bu sararma karnına, bacaklarına ve kollarına yayılmışsa bilirubin seviyesinin daha da yükseldiğini gösterir.

Halsizlik: Bebeğiniz yorgun görünüyor ve sürekli uyku halindeyse, ememiyorsa bu da sarılığın bir diğer göstergesidir. Bu durumlarla karşılaştığınızda gecikmeden uzmana gitmelisiniz.

 

En etkili tedavi fototerapi

Erken doğan bebeklerde kandaki bilirubin maddesi daha az düzeylerde bile beyin bariyerini aşabilir. Bu durumda erken doğan bebeklerde sarılığın daha tehlikeli olduğunu söylemek mümkün. Tedavi yöntemi olarak ise bir ışık tedavisi olan fototerapi uygulanır. Eğer bilirubin seviyesi bebeğin yaşına ve kilosuna göre belirlenen sınırları geçtiyse bu tedaviye başlanır.

 

Doğru bilinen yanlışlar

Halk arasında sarılık olan bebeğin sarı giydirilmesi ya da şekerli su içirilmesi gibi inanışlar yaygındır. Ancak bu uygulamalar maalesef tedaviyi geciktirmekten başka bir işe yaramaz; bebeğinize sarı giydirdiğinizde sarı tenini fark etmeyecek, şekerli su verdiğinizde ise kan şekeri düzenini bozmuş olacaksınız. Bu süreçte emzirmek çok önemli. Sütünüz bebeğiniz için mükemmel bir besin olmasının yanında sarılığı önlemede de aktif rol alıyor. Yanlış yönlendirmeler sonucunda bazı anneler, sütünün bebeğini sarılık yaptığı inancıyla emzirmeyi sonlandırabiliyor, bu bebeğin kanındaki bilirubin oranının daha da yükselmesine neden oluyor.

 

Anne sütü sarılığı

Yenidoğan sarılığı tedavisinde anne sütünün önemi tartışılmaz. Ancak bazen anne sütü de sarılığa etki edebiliyor. Kafanızı daha fazla karıştırmadan konuya açıklama getirmiş olalım, anne sütünün eksik olması ya da anne sütünün içindeki bazı maddelerin fazla olması nedeniyle ‘anne sütü sarılığı’ ortaya çıkıyor. Erken ve geç dönem anne sütü sarılığı olarak ikiye ayrılır. Anne sütünün eksik olması ‘erken dönem anne sütü sarılığı’na neden olur,  tedavisi ise yine kendinde saklı; bol bol emzirmek. Anne sütünün içindeki bazı maddelerin yüksek olması da ‘geç dönem anne sütü sarılığı’na yol açar, tedavisinde bilirubin seviyesinin yüksekliği nedeniyle doktorun gerekli görmesi durumunda fototerapi uygulanabilir. Belirtileri yenidoğan sarılığı ile aynı şekilde seyreder, doktor bebeğinize gerekli testleri yaparak hastalığın hangi evrede olduğunu görür ve buna yönelik tedaviyi uygulamaya başlar. Doğru uygulamalarla anne sütü sarılığı birkaç hafta içinde geçecektir.